زنان زن‌ستیز!
در تاریخ بیهق (۵۶۵ ق) تألیف ابوالحسن
علی بن زید بیهقی، حکایتی است از
پیرزنی مال‌دار و سخاوتمند که بسیار قابل
تأمّل است.
دوک رشتن، در دنیای قدیم نشان از فقر
بوده و پیرزنِ این حکایت با این که زنی
محتشم و ثروتمند بوده دوک می‌ریسیده !
هنگامی که از این مستورۀ متموّله
می‌پرسند با این‌همه مال‌ومنال این
دوکرشتن و بافندگی چیست؟ پیرزن
پاسخی بسیار مهم می‌دهد که یک تاریخ
ادبیات و فرهنگ ضد زن پشت آن است:
او می‌گوید: «غایت صلاح زنان نشستن
است، و هیچ‌کار نبوَد که مُعین بود بر
نشستن الّا غَزْل»*
منظور از نشستن چیست؟ نشستن یعنی در
خانه ماندن و میل به نگاه‌داشتن زنان در
خانه شواهد بسیار در متون دارد.
اما این حکایت چیزی فراتر از این‌هاست
چرا که مستوره می‌گوید «و هیچ‌کار نبوَد
که مُعین بود بر نشستن الّا غَزْل»
حالا غزل که همان دوکرشتن است چرا
این همه در نظر مستوره نیک آمده؟
لازمۀ دوکرشتن نه فقط در خانه ماندن
که یک‌جا نشستن‌های ممتد و متوالی
است!
این عجوزه در خانه ماندن را هم کافی
نمی‌داند و اعتقاد دارد زنان در خانه هم
بهتر است بام تا شام یک‌جا بنشینند و از
جایشان جُم نخورند.
زخمِ بستر هم اگر گرفتند گرفتند!
بر مستورگی‌شان افزوده می‌شود و خانۀ
آخرتشان آبادتر می‌گردد!
تاریخ بیهق، تألیف ابوالحسن علی بن زید
بیهقی، تصحیح دکتر قاری سید کلیم الله
حسینی، به اهتمام عبدالکریم جربزه‌دار،
انتشارات اساطیر ۱۳۹۶، ص ۸۵
#عاطفه_طیه
@atefeh_tayyeh
مجله هنرى ژوان
دیدگاهتان را بنویسید