وطنپرست کیست؟
به گمانِ من وطندوستیِ راستین بیش از همه این است که هر کس در هر کاری که هست، به مقتضای آن وفا کند و دادِ آن را بدهد.
اگر پزشک است، صمیمانه در درمانِ بیماران بکوشد و وقتِ خود را همه صرفِ زمینبازی و قمارهای شبانه نکند، بلکه عمدۀ آن را به فراگرفتنِ پیشرفتهای پزشکی بگذراند.
اگر معلم است، همه در بندِ تربیتِ شاگردانِ خود باشد و از پژوهش و افزودنِ دانشِ خود غافل نمانَد.
اگر بقال است، کمفروشی و گرانفروشی نکند.
اگر کارمندِ اداره است، خود را خادمِ مردم بداند، رشوه نگیرد و از کار ندزدد.
اگر پاسبان است، با دزد نسازد و هدیه نخواهد و در اندیشۀ جان و مالِ مردم باشد.
اگر بازرگان است، به نفعی عادلانه خرسند باشد و احتکار و سودجویی از فرصت را روا ندارد.
اگر قاضی است، بهحق داوری کند.
اگر وکیلِ دعاوی است، راست را دروغ نکند و موکل خود را نفریبد.
اگر در کارِ سیاست است، بهبودِ حالِ مردم و مصالحِ راستينِ کشور را راهنمای گفتار و کردارِ خود قرار دهد.
و اگر سرباز یا فرمانده است، خود را برای دفاع آماده بدارد و از دشمن نگريزد.
این اصلی است که اگر رعایت شود و به تربیت در ضمیرها خانه بگیرد، مردم را از جنگ و ویرانیها و مصائبِ آن در امان نگاه خواهد داشت؛ چنانکه عُبیدِ زاکانی دریافتهبود و در لطيفهای آوردهاست:
«شخصی با کمانِ بیتیر به جنگ میرفت که تیر از جانبِ دشمن آید، بردارد. گفتند: شاید نیاید. گفت: آنوقت جنگ نباشد».
دکتر احسان یارشاطر
By: via مجله هنرى ژوان
دیدگاهتان را بنویسید